मन-तरंग

ही गोष्ट एकदा शाळेत असताना एका मैत्रिणीने सांगितली होती. त्या मैत्रिणीशी काहीच संपर्क राहिला नाही. पण ह्या गोष्टीच्या रूपाने तिची आठवण मात्र मनावर कोरली गेली. ========================================================= एक आटपाट नगर होतं. त्या नगराच्या राजाला एक सुकुमार मुलगा होता. परंतु अत्यंत गुणी अश्या ह्या राजपुत्राला अचानक एका विचित्र आजाराने पछाडते. त्या राजपुत्राच्या दृष्टीस जर हिरव्या रंगा व्यतिरिक्त जर कुठला दुसरा रंग पडला तर तो सडकून आजारी पडत असतो. झालं! आपल्या पुत्रप्रेमापोटी तो राजा फतवा काढतो की राज्यात सर्वत्र हिरवाच रंग दिसेल अश्या गोष्टी केल्या पाहिजेत. त्यामुळे पूर्ण राजवाड्यात हिरव्या रंगाचे साम्राज्य पसरते. अवती-भवती सर्वत्र केवळ हिरवाई. जमीन असेल तिथे हिरवे गालिचे आच्छादलेले असतात. पण राजा हा केवळ एक माणूसच असल्याने पूर्ण जगात तो हिरवाई आणूच शकत नव्हता. आकाशाचा निळा रंग तो झाकू शकत नव्हता.  पुन्हा राजा चिंताग्रस्त झाला. काय करावं सुचेना. तेवढ्यात त्याच्या राज्यात एक साधू-पुरुष हिंडत फिरत आले. त्यांना सर्वत्र दिसणार्या हिरव्या रंगाचे गूढ कळेन...

ही गोष्ट मला बर्याच दिवसांपूर्वी एका ईमेल मध्ये आली होती. मनाला खूप भावली म्हणून इथे देत आहे. ======================================================================= एके दिवशी एक माणूस एका गावात चक्कर मारत असतो. तर त्याला तिथे एक विलक्षण दृश्य दिसतं. एक भला-मोठ्ठा हत्ती एका खांबापाशी उभा असतो. आणि थोडं जवळ जाऊन पाहता त्याला असं दिसतं की त्या हत्तीच्या पायाला एक दोरी बांधली आहे आणि तिचं दुसरं टोक त्या खांबाला बांधलेलं आहे.  त्या माणसाला प्रचंड आश्चर्य वाटतं की एवढा अजस्त्र हत्ती ती सुतळी तोडून तिथून सुटायचा प्रयत्न न करता तिथेच बंधकासारखा उभा आहे.   तो माणूस त्या हत्तीच्या मालकाला शोधतो आणि त्याला विचारतो की एवढा मोठा हत्ती केवळ पायाला बांधलेल्या दोरीने कसा काय एके जागी बदला गेला आहे? तेव्हा तो मालक सांगतो की तो हत्ती जेव्हा एक लहान पिल्लू होता तेव्हाच त्याच्या पायाला अशी दोरी बांधलेली. त्यावेळेस त्याने ती दोरी तोडून सुटायचा प्रयत्न केला पण त्याची शक्ती कमी पडल्याने सुटू शकला नाही.  आता त्या हत्तीच्या मनात ती दोरी न तुटण्याची भावना ठाम झालेली असल्याने त...

माझी मोठी मुलगी जरा चिडखोर आहे. म्हणजे ती तिच्यासमोर घडलेली, बोललेली प्रत्येक गोष्ट मनावर घेते. आणि मग चिडणे, रडणे, रुसून बसणे चालू होते. आणि मग अश्या प्रसंगी कायम तिची समजूत काढावी लागते.  अश्या वेळेस मी तिला कायम सांगत असते की समोरची व्यक्ती काय बोलते किंवा कशी वागते हे आपल्या हातात अजिबात नसते. पण आपण ह्या सर्वांना काय प्रतिक्रिया द्यायची हे नक्कीच आपल्या हातात असते. (मला वाटतंय की बहुतेक सगळ्यांना ती एक मेल नक्कीच आली असेल की आपल्याला होणारं सुख किंवा दुःख ह्यासाठी सभोवतीची परिस्थिती केवळ १०% कारणीभूत असते आणि उरलेले ९०% आपण परीस्थितीला काय प्रतिक्रिया देतो हे!) पण काय आहे न की अजून ती लहान आहे त्यामुळे मी सारखं सांगत राहते आणि ती पुढच्या वेळेस तिला जसं वागायचं तसं वागत राहते. असो. तर आज ह्या गोष्टीची आठवण यायचा कारण म्हणजे. सकाळी अशीच एक घटना घडली. कोणी तरी काही तरी बोललेले मला कळले आणि मला खूप दुःख झालं. गंमत कशी आहे ना की कोणी तरी काही तरी कधी तरी बोलून गेलंय जे मला आज कळलंय. म्हणजे माझा अजिबातच कंट्रोल नाही. तरी मी वाईट वाटून घेत बसले. आता मग ह्याला काय म्ह...